Nederlandse banken zijn zeer beducht voor massaclaims vanwege speculatieve renteproducten die ze hebben verkocht aan middelgrote en kleine bedrijven.

Woningcorporatie Vestia is het meest beruchte voorbeeld van een bedrijf dat renteproducten van banken heeft gekocht, waarmee gespeculeerd kan worden op een bepaalde ontwikkeling van de rente. Dat kan leiden tot lagere rentelasten op leningen van ondernemingen, maar ook tot hogere. Zie hier hoe dat precies werkt.

De zogenoemde rentederivaten die Vestia afname, zijn door onder meer Rabobank, ABN Amro en Deutsche Bank ook op grote schaal verkocht aan het Middden- en Kleinbedrijf (MKB). Vraag is of banken daarbij aan hun zorgplicht hebben voldaan en voldoende hebben gewezen op de risico’s van dit soort financiële producten.

Probleem met rentespelletjes MKB

Banken zijn inmiddels beducht dat MKB-bedrijven klachten bundelen in ‘massaclaims’. Die vrees is zo groot dat banken minister Ivo Opstelten van Justitie hebben verzocht hen te vrijwaren voor dit soort claims, zo meldt Het Financieele Dagblad dinsdag.

Rabobank en lobbyclub NVB hebben daartoe verzoeken ingediend bij de minister, maar die piekert er niet niet over om banken bij voorbaat uit de wind te houden. “Als er een gemeenschappelijke rechtsvraag is, kan de rechter ruimte geven voor een claim. Dat kun je dus niet bij voorbaat uitsluiten”, zegt de woordvoerder van de minister tegenover de krant.

Banken hebben naar schatting voor zo'n 26 miljard euro aan rentederivaten verkocht aan bedrijven en bij succesvolle claims kan dit tot een forse schadepost leiden.

Bij veel van de verkochte producten is namelijk een constructie opgezet waarbij ondernemingen zich konden indekken tegen een stijging van de rente, maar de afgelopen jaren is juist sprake van dalende rentes op de kapitaalmarkt. Daardoor zijn dit type rentederivaten voor bedrijven verliesgevend geworden.

Wel of geen massaclaims tegen banken

De woordvoerder van Rabobank zegt tegenover het FD dat banken van mening zijn dat het om een zeer diverse materie gaat, die geen collectieve schadeclaim rechtvaardigt. "Er bestaat niet zoiets als dé mkb'er. Er is ook niet één rentederivaat. Daarom zijn banken nu bezig met individuele herbeoordelingen. Dat is precies de reden waarom de politiek dat Kifid-loket in het leven heeft geroepen."

Het Kifid is het klachteninstituut voor de financiële sector waar individuele klachten kunnen worden voorgelegd en via een bemiddelingsregeling worden afgehandeld.

Financiële toezichthouder AFM is nog bezig met een onderzoek naar de dienstverlening van banken inzake de verkoop van rentederivaten aan het MKB.

Lees ook

Sandra Phlippen: nieuw financieel speeltje banken kan belastingbetaler alsnog geld kosten

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl